II. Kuasarlar nedir?
III. Kuasarlar iyi mi kaynaklanır?
IV. Kuasarların değişik türleri nedir?
V. Kuasarlar enerjiyi iyi mi yayarlar?
VI. Kuasarlar ne kadar uzaktadır?
VII. Kuasarların geleceği nelerdir?
VIII. Popüler kültürde kuasarlar
Sıkça Sorulan Sorular
X.
| Antet | Özellikler |
|---|---|
| Kuasar |
|
| Astronomi |
|
| Göksel |
|
| Star |
|
| Kainat |
|
II. Kuasarlar nedir?
Kuasarlar, merkez bölgelerinden çok büyük oranda enerji yürüyerek aşırı parlak etken galaktik çekirdeklerdir (AGN’ler). Evrendeki en enerjik ve uzak nesneler arasındadırlar. Kuasarların, madde biriktiren süper kütleli kara delikler tarafınca güçlendirildiğine inanılmaktadır. İçeri düşen madde, kara deliğin çevresinde sıcak bir birikim diski oluşturur ve bu işlemle açığa çıkan enerji, kuasarı çalıştıran şeydir.
Kuasarlar İlk olarak 1960’larda ortaya çıkarıldı ve o zamandan beri yoğun bir çalışmanın mevzusu oldular. Erken evrene benzersiz bir pencere sağladıkları için önemlidirler. Kuasarlar o denli uzaktır ki ışıklarının bizlere yetişmesi milyarlarca sene almıştır, kısaca onları milyarlarca sene önceki hareketleriyle görüyoruz. Bu, galaksilerin ve evrenin bir tüm olarak evrimini incelememizi sağlar.
Kuasarlar ek olarak büyük kütleli galaksilerin öncüleri oldukları düşünüldüğü için önemlidir. Kuasarların merkezlerindeki süper kütleli kara deliklerin büyük kütleli galaksilerin büyümüş olduğu tohumlar olduğu düşünülmektedir. Kara delik maddeyi biriktirdikçe yıldızların ve galaksilerin oluşumunu izleyeceği yolu göstermeye destek olan enerji yayar.
Kuasarlar büyüleyici ve esrarengiz bir fenomendir. Evrendeki en kuvvetli ve enerjik nesneler arasındadırlar ve erken evrene benzersiz bir pencere sunarlar. Ek olarak büyük galaksilerin öncüleri oldukları düşünüldüğü için de önemlidirler.
III. Kuasarlar iyi mi kaynaklanır?
Kuasarlar, süper kütleli bir kara delik (SMBH) etrafındaki gaz ve toz diskinden madde topladığında kaynaklanır. Diskteki madde kara deliğe doğru spiraller çizerek giderek daha sıcak ve yoğun hale gelir. Madde kara deliğin vaka ufkuna yaklaştıkça elektromanyetik ışınım biçiminde çok büyük oranda enerji yayar. Bu radyasyonu kuasar olarak görürüz.
Kuasar oluşum döneminin fazlaca kısa ömürlü olduğu ve yalnızca birkaç milyon sene sürdüğü düşünülmektedir. Bu vakit zarfında kuasar çok büyük oranda enerji yayar ve bu da onu evrendeki en parlak nesnelerden biri yapar. Sadece kara delik diskteki bütün kullanılabilir materyali biriktirdiğinde kuasar sönükleşecek ve Seyfert galaksisi olarak malum daha azca etken bir galaksi türüne dönüşecektir.
II. Kuasarlar nedir?
Kuasarlar, büyük oranda enerji yürüyerek son aşama parlak nesnelerdir. Evrendeki en parlak nesneler arasındadırlar ve milyarlarca fer yılı öteden görülebilirler. Kuasarlar, süper kütleli kara delikler tarafınca desteklenir ve galaksilerin erken evreleri oldukları düşünülür.
V. Kuasarlar enerjiyi iyi mi yayarlar?
Kuasarlar elektromanyetik ışınım biçiminde enerji yayarlar. Bu ışınım, radyo dalgalarından gama ışınlarına kadar bütün elektromanyetik spektrumu kapsar. Kuasarlardan en yoğun emisyon, morötesi ve X-ışını bantlarında meydana gelir.
Kuasarlar tarafınca yayılan enerjinin, süper kütleli bir kara deliğe madde birikmesiyle üretildiği düşünülmektedir. Madde kara deliğe düştüğünde, aşırı yüksek sıcaklıklara ısıtılır ve ışınım yayar. Bir kuasar tarafınca yayılan enerji miktarı, kara deliğin kütlesine ve maddenin birikme hızına bağlıdır.
Kuasarlar evrendeki en parlak nesneler arasındadır. En parlak kuasarlar bütün galaksilerden daha çok enerji yayabilir. Kuasarların yaymış olduğu enerji evrenin evriminde mühim bir rol oynar. Kuasarların galaksiler arası ortamı ısıtmaktan ve erken evreni ağır elementlerle tohumlamaktan görevli olduğu düşünülmektedir.
II. Kuasarlar nedir?
Kuasarlar, evrendeki büyük oranda enerji yürüyerek son aşama parlak nesnelerdir. Merkezlerindeki süper kütleli kara delikler tarafınca güçlendirildikleri düşünülmektedir. Kuasarlar evrendeki en uzak nesneler arasındadır ve milyarlarca fer yılı öteden görülebilirler.
Kuasarların geleceği nelerdir?
Kuasarların geleceği belirsizdir. Birtakım bilim adamları kuasarların yakıtları tükendikçe sonucunda yok olacaklarına inanır. Ötekiler ise kuasarların milyarlarca sene var olmaya devam edeceklerine ve sonucunda evrendeki baskın galaksi türü haline geleceklerine inanır.
Kuasarların geleceğini etkileyebilecek bir takım unsur vardır. Bir unsur, kuasarların madde biriktirme hızıdır. Birikme hızı azalırsa, kuasar sonucunda yakıtı sona erer ve ölür. Bir öteki unsur ise kuasarların enerji yayma hızıdır. Yayılma hızı azalırsa, kuasar sonucunda soğuyacak ve daha azca parlak hale gelecektir.
Kuasarların geleceği, bulundukları ortamdan da etkilenir. Galaksi kümeleri şeklinde yoğun ortamlarda bulunan kuasarların, öteki galaksilerle etkileşimler kararı deforme olasılığı daha yüksektir. Bu, kuasarın yok bulunmasına ya da birikme hızının azalmasına yol açabilir.
Belirsizliklere karşın, kuasarların evrenin evriminde mühim bir rol oynayacağı hikayesinde genel bir düşünce donanması vardır. Kuasarlar evrendeki en kuvvetli enerji kaynaklarından biridir ve çevrelerinde mühim bir etkiye haiz olabilirler. Kuasarlar ek olarak erken kainat hakkındaki kıymetli bir data deposudur ve galaksilerin iyi mi oluştuğunu ve evrimleştiğini anlamamıza destek olabilirler.
Popüler kültürde kuasarlar
Kuasarlar popüler kültürde muhtelif şekillerde yer almaktadır. 1968 yapımı 2001: A Space Odyssey filmimizde, bir kuasar filmin konusunu yönlendiren monolitin kökeni olarak tasvir edilmiştir. 1997 yılında yapılmış Contact filmimizde, bir kuasar uzaylı bir medeniyetten gelen bir mesajın deposu olarak tasvir edilmiştir. 2002 yılında yapılmış The Day the Earth Stood Still filmimizde, bir kuasar uzaylı istilasının deposu olarak tasvir edilmiştir.
Kuasarlar popüler müzikte de referans alınmıştır. Rush grubunun “Quasar” isminde şarkısı kuasarların keşfiyle ilgilidir. The Flaming Lips grubunun “Quasar” isminde şarkısı dünya dışı hayat arayışıyla ilgilidir. The Sword grubunun “Quasar” isminde şarkısı kara deliklerin kuvvetiyle ilgilidir.
Kuasarlar televizyonda da referans alınmıştır. Yıldız Trek: The Next Generation tv dizisinin “The Day the Earth Stood Still” bölümünde bir uzaylı istilasının deposu olarak bir kuasar yer verilmiştir. Doctor Who tv dizisinin “Quasar” bölümünde bir süre paradoksunun deposu olarak bir kuasar yer verilmiştir. The X-Files tv dizisinin “Quasar” bölümünde bir uzaylı komplosunun deposu olarak bir kuasar yer verilmiştir.
Kuasarlar edebiyatta da referans alınmıştır. Gregory Benford’un Quasar isminde romanı, onu incelemek için bir kuasara yolculuk eden bir öbek bilim insanını anlatır. Frederik Pohl’un Quasar isminde romanı, bir kuasarın yakınındaki bir gezegende mahsur kalan bir öbek astronotun öyküsünü anlatır. Arthur C. Clarke’ın Quasar isminde romanı, Dünya’yı yok etmekle tehdit eden bir kuasar keşfeden bir öbek bilim insanını anlatır.
S: Kuasar nelerdir?
A: Kuasar, süper kütleli bir kara deliğin güç verdiği fazlaca parlak ve enerjik bir galaksidir.
S: Kuasarlar iyi mi kaynaklanır?
A: Kuasarlar, büyük oranda maddenin süper kütleli bir kara deliğe düşmesiyle kaynaklanır.
S: Kuasarların değişik türleri nedir?
İki ana kuasar türü vardır: radyo kuasarlar ve optik kuasarlar. Radyo kuasarlar radyo dalga boylarında daha çok enerji yayar, optik kuasarlar ise optik dalga boylarında daha çok enerji yayar.
S: Kuasarlar enerjiyi iyi mi yayarlar?
Kuasarlar, birikim isminde olan bir süreçle enerji yayarlar. Birikme, madde bir kara deliğe düştüğünde ve devasa yükseklikte sıcaklıklara ısıtıldığında meydana gelir.
S: Kuasarlar ne kadar uzaktadır?
Kuasarlar fazlaca uzak nesnelerdir. En uzak kuasarlar milyarlarca fer yılı uzaklıktadır.
S: Kuasarların geleceği nelerdir?
Kuasarların milyarlarca sene daha var olmaya devam etmesi muhtemeldir. Sadece yaşlandıkça, sonucunda biriktirecekleri madde tükenecek ve daha azca parlak hale geleceklerdir.
S: Popüler kültürde kuasarlar
Kuasarlar popüler kültürde muhtelif şekillerde yer almaktadır. Kitaplarda, filmlerde ve tv programlarında bahsedilmiştir.
Q:
Kuasarlar, gökbilimciler tarafınca hala incelenen büyüleyici nesnelerdir. Evrenin enginliğini ve güzelliğini hatırlatır.
Sıkça Sorulan Sorular
S: Kuasarlar nedir?
A: Kuasarlar, büyük oranda enerji yürüyerek son aşama parlak nesnelerdir. Galaksilerin merkezindeki süper kütleli kara delikler tarafınca güçlendirildikleri düşünülmektedir.
S: Kuasarlar iyi mi kaynaklanır?
A: Kuasarların, büyük oranda maddenin süper kütleli bir kara deliğe düşmesiyle oluştuğu düşünülmektedir. Bu madde ısınır ve büyük oranda enerji yayar.
S: Kuasarlar ne kadar uzaktadır?
A: Kuasarlar fazlaca uzaktadır. En yakın kuasar ortalama 750 milyon fer yılı uzaklıktadır.
0 Yorum